Als neurodivergent persoon heb ik geleerd niet teveel op te scheppen. Anders ben je voor andere mensen teveel. Dus: dat hoogbegaafde supersnelle denken lekker binnen houden en die autistische eerlijkheid ook. Want dat is niet sociaal.
Al zolang ik me herinner is denken mijn favoriete activiteit: zo groot en creatief mogelijk, en razendsnel. Als een reis door een oneindige wereld, minstens zo groot als het universum. Maar: van binnen dus. Want slim zijn is opscheppen en eerlijk zijn is pijnlijk.
Heel lang dacht ik dat ik ondanks mijn hersenen goed kon functioneren: ik heb bij veel fijne creatieve bedrijven met hele fijne teams gewerkt aan goede projecten en met hele fijne klanten. Prima.
Maar ook liep ik altijd op een gegeven moment tegen een muur: mijn oplossingen waren vaak groter dan de opdracht van klanten (de klant moet dit project helemaal niet doen), en binnen een organisatie ging ik die organisatie vaak proberen te veranderen. (Laten we de organisatie herstructureren, ik heb al een idee) Ik heb zelfs een keer mijn eigen afdeling opgeheven omdat ik onderlinge concurrentie tussen bedrijfsonderdelen zo stom vond.
Kenmerken van neurodivergenten lopen enorm uiteen. Maar dit is mijn rijtje: autonoom, volhardend, eerlijk, systematisch, complexiteit begrijpen, verbanden leggen, outside de box denken. Je kunt je goed voorstellen dat dat soms irritant en teveel is. Ik ben dan als een vogel die net te ver voor de zwerm uit vliegt. En dus vertrok ik na korte of lange tijd altijd omdat ik dat wat ik heel duidelijk voor me zag als volgende stap, maar die niet (meer) kon realiseren. Soms tot tevredenheid, maar vaak tot verdriet van mezelf en mijn teams.
Neurodivergente mensen als ik veroorzaken onrust. Inmiddels weet ik dat het een kracht is en werk ik niet langer goed ondanks mijn neurodivergentie, maar dankzij. Ik gebruik het actief. Want een vrijdenker (nar?) is voor ieder team goed, en oplossingen die groter zijn dan de geschetste problemen zijn uiteindelijk vaak beter.
Dat ik mag zijn wie ik ben levert me veel op: rust en geluk, maar ook succes in mijn werk. Mijn onderzoek naar ethiek kan ik als maskerend persoon niet niet doen, dat moet all in. Dan kan ik de punk beweging preken en oproepen tot onaangepastheid. En voor mijn onderzoek naar maakonderwijs en mijn projecten geldt hetzelfde: laat ons los en het gaat vliegen.
Ik ben goed onder bepaalde voorwaarden:
- Ik leid (afdeling, team of project) of heb een autonome rol
- Ik ben expliciet de vrijdenker
- Het mag anders dan verwacht
- Het team vertrouwt me en ik vertrouw hen
- Eerlijkheid en diversiteit zijn de norm
Ik ben er trots op dat ik vaak teams om me heen heb die divers zijn, en die zich tegelijk veilig voelen. Want als je het vreemde acceptabel maakt, mag iedereen zichzelf zijn. En ja, dan blijf ik graag.
Opschepperij? Ja natuurlijk, maar niks gelogen.